Zandgeel / Sângiel of Jarregiel / Sandgelb oder Sandfarbig / –

Algemeen
Zandgeel is de jongste erkende kleurslag van het Friese Hoen. Hoewel de kleurslag in vroegere tijden rond schijnt te hebben gelopen is deze pas aan het begin van de 21e eeuw erkend bij de grote Friese hoenders. Pieter Nicolay was hier de initiator om de kleurslag in een goede kwaliteit terug te fokken. Hiervoor werden verschillende kleurslagen van het Friese Hoen gebruikt maar bijvoorbeeld ook buffkleurige Wyandotte krielen en Lakenvelders.

Na de erkenning was het vooral Eise Dol die de kwaliteit van de kleurslag vooruit hielp door veel kuikens te fokken en fraaie dieren te showen.
De kleur kenmerkt zich door een zacht gele kleur waarbij de hals, zadelbehang(bij de haan) , staart en vleugeldriehoek een tint donkerder dient te zijn zodat er een fraai contrast ontstaat met de rest van het lichaam.
Het is in de fokkerij een bijzonder lastige kleurslag doordat de dieren de neiging hebben steeds lichter van kleur te worden waardoor er vooral in de staart witte veren te zien zullen zijn. Het is dus zaak streng te selecteren op pigment en niet alleen maar tentoonstellingsdieren tegen elkaar te paren.

Stand van zaken & aandachtspunten
Tegenwoordig is de kleurslag nog steeds heel geliefd bij de gewone liefhebber. Zeker bij een vrije uitloop is het een bijzonder fraaie kleur om te zien. Het aantal fokkers is helaas altijd beperkt gebleven, we zien ze dus ook maar weinig op tentoonstellingen voorbij komen.
De laatste jaren zijn er echter een aantal fokkers die de handschoen op hebben gepakt en de kleurslag in een steeds betere kwaliteit weten te fokken. Wat kleur betreft zijn ze er waarschijnlijk zelfs nooit beter geweest. Een compliment voor deze fokkers dus omdat ze ook geen andere kleurslagen in kunnen kruisen voor het verbeteren van bijvoorbeeld het type.
Ook zijn er de laatste jaren initiatieven geweest om de kleurslag in de krielvorm te fokken. Door de wisselende resultaten lijkt het hieromtrent echter vrij stil te zijn geworden.
Bij de selectie is het vooral zaak om aandacht te blijven schenken aan een goed contrast in combinatie met een doorgekleurde staart. Vooral bij de hanen is dit laatste een erg lastig punt. In de fokkerij krijgen we echter zelden cadeautjes gepresenteerd en is een strenge selectie dus nodig om hierin verbetering te krijgen.

Bijzonderheden
Voor de liefhebbers van aardse tinten bij kippen is het zandgele Friese Hoen en prachtig dier om te houden. Ook is de kleurslag alleen erkend bij het Friese Hoen en past het daarmee perfect bij het rijtje andere kleurslagen die we alleen bij de Friese Hoenders zien.

Zandgeel vrije uitloop
(een fraaie zandgele hen in haar element: de vrije uitloop, foto I.Struijk )

—————————————————————————————————————————————————–

Gele friese hoenders fokken en behouden
Geschreven door Hidde Frankena
Gele friese kippen vroeger bekend als “jarregiel”zijn de laatste kleur die erkend zijn. De door P. Nicolay en E. Doll hergekweekte kleur kent zijn ontstaan uit de geelwitpelkleur Buff wyandot en de goudlakenvelder.Omdat de kleur maar weinig volgers heeft doordat de fok zo moeilijk is hierbij een aantal wenken om de kleur te bewaren.De kleurtekening op de site van de friese hoenderclub geeft de moeilijkheden qua fok vrij goed aan.De haan hoort net als de hen een bruine staart te hebben, maar is wit weergegeven.Daar ligt eigenlijk ook het fokprobleem. Het halfdominante wit van de ingebrachte geelwitpel zal de staart bij fokzuiver telen steeds witter maken.Dat is ook een probleem bij de geelwitpel zelf.De haan verliest de gewenste bruinkleuring op de rand van de sikkelveren door het steeds fokzuiverder worden van de stam; het halfdominante wit verdringt de rode kleur omdat het wit sterker is dan het rood.Met zwart bindt je de rode kleur. Gebruik voor de  fok van gele dieren, dieren met smurtvorming in staart en vleugelpennen voor het behoud van de gele kleur. Het zwarte komt uit de lakenvelder stam. Vaak worden deze dieren weggesorteerd omdat ze niet tentoongesteld kunnen worden, terwijl deze dieren voor de fok heel goed te gebruiken zijn en zorgen voor de gewenste kleur in staart en vleugelpennen

Bij dit dier is geen wit in de staartstuurpennen en de vleugelpennen waar te nemen, terwijl ook de pootkleur beter is; de nek vertoont vreemd genoeg de gewenste kleur.

Dit dier laat een lichtere kleur in de staart zien waarbij het halfdominant wit het zwart verdringt. Een mooi dier met een iets  te lange rug (het lakenvelderverleden) maar met een goede staartaanzet.Het verschil in kleur tussen beide dieren is goed waar te nemen.

Bij de haan speelt een andere factor een rol door het inbrengen van de geelwitpel. Bij deze kleurslag is genetisch vastgelegd dat man en en vrouw verschillen van kleed. De witte staart van de geelwitpelhaan gebruikt in de kruising zal het eenkleurig worden van de staart bij de gele friese voortdurend frustreren. Ook de foto van deze haan toont een teveel aan wit in de toch al gekleurde staart.Een andere frustratie is dat een gele pootkleur een betere gele kleur oplevert dan de bij het friese ras gebruikelijke blauwe pootkleur.Toch verdiend deze kleur een groter aantal fokkers.Er ligt veel uitdaging en denkwerk besloten in het maken van deze kleur en met een groepje Denkers is de kleur best te verbeteren.De historische grondslag heeft ervoor gezorgd dat het ras in kleur terug is.Ik ben benieuwd of lezers ook nog foto,s hebben van de oorspronkelijke kleur en of toen de staartkleurproblemen toen ook al aan de orde waren. Zoja mail ze me maarhidde@frankenabouw.nl Eieren van deze kleur? Ik zorg ervoor.

Sportgroeten,