Inleiding

Toen ik in 2004 het plan opvatte om de verloren gegane kleur roodkoekoek terug te fokken wist ik vrijwel niets over hoe de erkenning van hoenders is geregeld. Een kip was voor mij een kip.
Het was vooral een uitdaging om – daar waar diverse fokkers in het verleden zijn vastgelopen met hun poging om deze aansprekende kleur terug te fokken – toch zelf ook een poging te wagen. Inmiddels zijn we in de 14 jaar dat we nu bezig zijn, ondanks tegenvallers en de nodige pech, toch zover gekomen dat erkenning van deze kleur binnen handbereik komt.
Om een nieuw ras, een nieuwe kleurslag of een nieuwe variëteit te krijgen moet een hele procedure worden doorlopen. Daarvoor moesten we eerst achterhalen en hoe de structuur van de kleindieren organisaties in elkaar steekt en hoe de regelgeving omtrent erkenning van hoenderrassen is georganiseerd.

Organisatiestructuur

Er zijn veel verschillende hoenderrassen, elk vaak in diverse kleuren en dan ook nog eens in verschillende formaten. Bij het Friese hoen zijn er bij de grote variant 12 kleuren erkend en bij de krielvorm 11.

Alle erkende kleuren staan beschreven in de ‘ KLN hoender- en dwerghoenderstandaard’. Deze standaard wordt beheerd door de Standaardcommissie van de organisatie van Kleindieren Liefhebbers in Nederland.

In Nederland is de KLN[1] – Kleindieren Liefhebbers Nederland- de overkoepelende organisatie voor alle verenigingen van kleindieren. Het gaat daarbij om konijnen, cavia’s, kleine knaagdieren, hoenders, siervogels en watervogels. In Europees verband is KLN aangesloten bij de Europese Entente (EE)[2].  In deze Entente zijn 30 West- en Oost-Europese landen verenigd. De belangrijkste activiteit is het onderling afstemmen van zaken met betrekking tot erkenningen, standaards en de Europese standaard. Hier worden afspraken gemaakt wat binnen een diergroep wel of niet is toegestaan.

De KLN bestaat verschillende lokale verenigingen en speciaalclubs.  Momenteel zijn er 44 [3] speciaalclubs van hoenders, die opkomen voor de belangen van één of meerdere rassen.

Erkenningsprocedure

De afspraken zijn vastgelegd in het ‘reglement voor erkenning van nieuwe creaties van hoenders en dwerghoenders’. De speciaalclubs hebben een belangrijke rol bij de erkenning.

In artikel 1 is bepaald dat erkenning van tekeningpatronen, kleuren of variëteiten die reeds in de Nederlandse Standaard zijn beschreven, maar nog niet bij een specifiek ras uit de Standaard erkend zijn,  op voordracht van de speciaalclub kunnen worden opgenomen middels een verkorte procedure ( papieren erkenning)

Een niet al in de Nederlandse Standaard beschreven ras, kleurslag of variëteit kan, mits al erkend in een bij de Europese Entente aangesloten land, in één jaar na een positief oordeel van de standaardcommissie erkend worden. (artikel 2)

Wanneer een ras, kleurslag of variëteit niet bij een van de bij de Europese Entente aangesloten landen zijn erkend dienen de hoenders eerst ter kennismaking te worden ingezonden op de KLN bondstentoonstelling (artikel 3). Dit is bij de kleur roodkoekoek het geval.

Wanneer fokkers een kleur ter erkenning voordragen  geldt de volgende procedure:

  1. Een vooraanmelding met een zo volledig mogelijke beschrijving van de nieuwe kleur bij de betreffende speciaalclub voor dat ras indienen.
  2. De vooraanmelding wordt binnen de speciaalclub afgestemd met de leden.
  3. Bij een positief besluit dient de speciaalclub het erkenningsverzoek in bij de secretaris van de Nederlandse standaardcommissie.
  4. In maart van elk jaar worden alle erkenningsverzoeken in de Europese Standaardcommissie van de Europese Entente besproken.
  5. Na ontvangst van het Ententebesluit informeert de secretaris van de Nederlandse Standaardcommissie de fokkers die de aanvraag hebben ingediend.
  6. De fokkers zenden  in het tentoonstellingsseizoen waarin de aanvraag wordt doorlopen een aantal dieren van de nieuw te erkennen kleur in naar de bondshow van de KLN. De in te zenden collectie moet bestaan uit zowel jonge als oude dieren, verdeeld over beide geslachten.
  7. Twee leden van de Nederlandse Standaardcommissie beoordelen de ingezonden collectie of erkenning kan worden toegekend.
  8. Wanneer, zoals bij de roodkoekoek, de kleur niet is opgenomen in de standaard van één van de bij de Europese Entente aangesloten landen, dienen de fokkers de dieren eerst ter kennismaking in te sturen op een KLN bondsshow in de ‘zichtklasse’. Deze inzending moet bestaan uit 4 jonge dieren, waarbij beide geslachten vertegenwoordigd zijn.
  9. De 2 leden van de standaardcommissie beoordelen op dat moment alleen of de nieuwe kleur voldoende kwaliteit heeft om bij de bondshow van het volgende jaar ter erkenning ingezonden kunnen worden.

Voor de actuele stand van zaken rond de erkenning van roodkoekoek, verwijs ik u naar het artikel ‘Erkenning Roodkoekoek’ op deze website.

Joop Petter

Langsweagen, april 2019

[1] https://www.kleindierliefhebbers.nl

[2] https://www.kleindierliefhebbers.nl/verenigingsinfo/europa/entente-europeenne

[3] http://www.kleindierliefhebbers.nl/site/hoenders/speciaalclubs-hoenders-en-dwerghoenders.html