Informatie
Geschreven door Joop Petter
Inleidingfoto_rkk1_tOmstreeks 1900 kwam deze kleurslag nog voor in de omgeving van Langezwaag. Deze kleur komt bij de Friese hoenders niet meer voor. Samen met Geart heb ik in 2004 een eerste begin gemaakt met het terug fokken van deze kleur.In het vervolg van dit artikel beschrijf ik een stukje theorie om te laten zien hoe onze redenatie was om een stapje dichter bij ons einddoel te komen.E.e.a willen we inzichtelijk maken aan de hand van de foto’s die bij dit artikel zijn geplaatst.De theorieRoodkoekoek is een niet meer bestaande kleurslag bij de Friese Hoenders. Joop Pettefoto_rkk2_tr,  Geart van den Berg en Harmen Jan Brink zijn bezig deze kleurslag terug te fokken. Mogelijkerwijs zijn er meer fokkers bezig – of bezig geweest – met het terugfokken van deze mooie kleurslag. We zouden graag met hen in contact willen komen om ervaringen uit wisselen.

In 2004 zijn we begonnen met het terugfokken van de kleurslag Roodkoekoek bij de Friese grote hoenders. Aangezien we zo goed als niets over vererving van kleuren wisten hebben we ons gebaseerd op een artikel in een uitgave van De Friese Hoenderclub ter gelegenheid van het 75 jarig bestaan in 1997. Op blz. 55 van deze uitgave staat een uitgebreide omschrijving hoe deze kleurslag teruggefokt kan worden.

We beperken ons hier in eerste instantie tot de kruisingen die in het eerste jaar gedaan kunnen worden.

foto_rkk3_tSamengevat komt het er op neer dat een roodpel haan (ss) wordt gekruist met een koekoek hen ( K-). En net omgekeerd: een fokzuivere koekoekhaan (KK) met een roodpel hen(s-). Voor het vervolg zal later met een haan uit de eerste combinatie en een hen uit de tweede combinatie verder gefokt moeten worden.

Schematisch kan deze theorie als volgt worden weergegeven.:

Een roodpel haan (ss) kruisen met een koekoek hen (K-)

Hen/Haan s s
K Ks Ks hanen
s- s- hennen

foto_rkk4_tZowel de hanen als de hennen hebben de goudfaktor (s). Alleen de hanen hebben de koekoekfactor. (K) De hanen uit deze combinatie zijn fokonzuiver, want zij bezitten de koekoekfactor in enkelvoud. Daardoor zijn de jonge hanen donkerder dan de oude haan.

Een fokzuivere koekoekhaan (KK) x roodpelhen ( s-)

Hen/Haan K zw
s Ks zws hanen
K- Zw- hennen

Zowel de hanen als de hennen uit deze combinatie hebben de koekoekfactor (K)

De praktijk

Onze uitgangsituatie verschilde van de bovenstaande theorie. Zo hadden we alleen de beschikking over een fokonzuivere haan met een enkelvoudige koekoekfactor. Deze haan was gefokt vanuit een koekoekhaan x een zwarte hen.

Uit deze combinatie is het volgende fokresultaat te verwachten.
25% hanen met een koekoek – en goudfactor (zie foto nr 1)
25% hanen met een factor voor zwart en goud (zie foto nr 2, 3 en 4)
25% hennen met de koekoekfactor (zie foto nr 5
25% hennen met de zwarte factor (zie foto nr 6)

De hanen met een koekoek (K) en goudfactor (s+) hebben uiterlijk de kleur van donkere – fokonzuivere – hanen met in de vleugelveren kleine stukjes rood. Op foto 1 is dit duidelijk te zien. De goudfactor (s+) kleurt deze hanen veel donkerder als de fokonzuivere hanen zoals we die kennen.

foto_rkk5_tOp de foto’s 2 , 3 en 4 is te zien dat hanen met de factor voor zwart ( zw) en goud (s+) in drie verschillende verschijningsvormen laten zien. Op alle foto’s gaat het in feite om zwart gekleurde hanen. Dit komt omdat de kleur zwart dominant is en daardoor andere kleuren verdringt. Dit heeft ook tot gevolg dat de goudfactor (s+) in de nek en schouderveren niet rood maar een beetje geel zijn. De haan op foto 2 heeft – ondanks de dominantie van het zwart – in de borst en onderbuik heel duidelijk het begin van een koekoektekening. Bij foto 3 ontbreekt de koekoektekening volledig.
De grondkleur van de haan op foto 4 is zwart. In de schouder en rugveren komt echter de goudfactor (s+) naar buiten in de vorm van de rode kleur zoals we die kennen van de roodpel.

Op foto 5 valt op dat de uiterlijk koekoekhennen veel donkerder zijn als de normale koekoekhennen. Dit is een duidelijke invloed van de goudfactor (s+)

De zwarte hennen op foto 6 zijn uiterlijk zwarte hennen, maar de goudfactor (s+) komt naar voren in de groene glans in de bevedering.
foto_rkk6_t

Mochten er lezers zijn die ons naar aanleiding van het bovenstaande nuttige tips of vragen hebben kunnen dan kun je via het forum je ‘ ei’ kwijt.

 

Leave a Reply